บทที่ 3
เศรษฐศาสตร์
ความหมายเศรษฐศาสตร์
เศรษฐศาสตร์จุลภาค เป็นการศึกษาพฤติกรรมทางเศรษฐกิจของหน่วยเศรษฐกิจย่อย ๆ ภายใต้ขอบเขตของทรัพยากรที่มีอยู่ โดยมเป้าหมายเพื่อให้ได้ผลประโยชน์สูงสุด เช่น พฤติกรรมการตัดสินใจของผู้ผลิตว่าจะผลิตสินค้าและบริการู้อะไร ปริมาณเท่าใด ควรกำหนด ราคาเท่าใด และจะจำหน่ายจ่ายแจกอย่างไร เป็นต้น รวมถึงพฤติกรรมการบริโภคของ บุคคล ครัวเรือนและหน่วยธุรกิจอุปสงค์ของผู้บริโภค กลไกของราคา การกำหนดราคำของปัจจัยการผลิต เช่น ค่าแรงของคนงานค่าเช่าที่ดิน กำไรของผู้ประกอบการ เป็นต้น การศึกษาดังกล่าวเป็น การศึกษาเกี่ยวกับเรื่อง "ราคา" ของสินค้าชนิดใดชนิดหน่งหรือของปัจจัยการผลิตอย่างใดอย่างหนึ่ง
เศรษฐศาสตร์มหภาค เป็นการศึกษาพฤติกรรมทางเศรษฐกิจของทั้งระบบโดยรวม ได้แก่ รายได้ประชาชาติ ปริมาณเงิน ระดบราคาสินค้าและบริการโดยทั่วไป ความสัมพันธ์ระหว่างรายได้ การบริโภค การออมและการลงทุน การจ้างงานโดยรวม การค้าระหว่างประเทศ การหารายได้ และการใช้จ่ายของรัฐบาล การพัฒนาเศรษฐกิจ เป็นต้น ดังนั้น ในเศรษฐศาสตรมหภาคจึงไม่ได้มุ่งที่ผู้บริโภคหรือผู้ผู้ลิตคนใดคนหน่งหรือกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง แต่เป็นการพิจารณา ในภาครวม โดยเป้าหมายที่สำคัญของเศรษฐศาสตร์มหภาคอยู่ที่เรื่อง การจ้างงานเต็มที่การรักษาเสถียรภาพทางด้านราคาและการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
ระบบเศรษฐกิจของไทย
ประเภทระบบเศรษฐกิจ แบ่งระบบออกเป็น 3 ประเภท
1. ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมหรือแบบบังคับ
- รัฐกำหนดควบคุม วางแผน ตัดสินใจเกี่ยวกับ กิจกรรมทางเศรษฐกิจของประเทศ
- ทรัพย์สินทรัพยากรและปัจจัยการผลิตเป็นของรัฐเช่นในประเทศเวียดนาม เกาหลี เหนือคิวบา
2. ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมหรือระบบตลาด
- เอกชนหรือหน่วยธุรกิจต่าง ๆ มีอิสระในการประกอบกิจกรรมทางเศรษฐกิจ
- เน้นการแข่งขันของเอกชน เกิดการผลิตสินค้าที่มีคุณภาพเพื่อแย่งตลาดการขาย เป็นไปตามกลไกราคา
- เอกชนมีสิทธิ์ในทรัพย์สินและปัจจัยการผลิต เงินสหรัฐอเมริกา แคนาดา ญี่ปุ่น
3. ระบบเศรษฐกิจแบบผสม
- กิจกรรมทางเศรษฐกิจบางอย่างรัฐเป็นผู้ดำเนินการบางอย่างเอกชนดำเนินการ
- เอกชนมีสิทธิ์ในทรัพย์สินมีเสรีภาพในการประกอบกิจกรรมภายใต้กฎหมาย มีการแข่งขัน ภายใต้กลไกราคา มีกำไร
- รัฐประกอบกิจกรรมที่เป็นสาธารณปโภคพื้นฐานที่จำเป็น
- รัฐเข้าแทรกแซ่งการผลิตของเอกชนเพื่อป้องกันการเอารัดเอาเปรียบ
หลักการและวิธีเลือกใช้ทรัพยากรเพิ่อการผลิต
การใช้ทรัพยากรให้มีประสิทธิภาพและเกิดความคุ้มค่ามากที่สุดเพื่อให้มีใช้ตลอดไป ได้แก่
- ใช้เมื่อมีความจำเป็น
- เลือกใช้ปริมาณที่เหมาะสมและเกิดประโยชน์สูงสุด
- เลือกใช้ทรัพยากรและพลังงานทดแทน
- หลีกเลี่ยงการสร้างมลภาวะให้กับสิ่งแวดล้อม
- การนำความรู้และเทคโนโลยีใหม่ ๆ มาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์